Finansal bir kurcalama merakıyla şu soruyu düşündünüz mü: “Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesabında gerçekten zarar edilir mi?” Gelin, bu araca bilimsel bir lensle, herkesin anlayabileceği biçimde bakalım.
—
KKM Nasıl Çalışıyor?
KKM, Türk Lirası (TL) cinsinden açılan ve vade sonunda hem TL faiz geliri hem de döviz kuru artışından kaynaklı kur farkı üzerinden getiri sağlayan bir mevduat türü. ([bankamemuru.com][1]) Vade başlangıcında döviz kuru (“referans kur”) sabitleniyor; vade sonunda eğer kur artışı varsa yatırımcıya bu fark ödeniyor, ya da TL faiz geliriyle kur farkı karşılaştırılıyor ve yüksek olan getiriliyor. ([Hangikredi.com][2])
—
Zarar Edilebilir mi? Bilimsel Yaklaşım
Kur Riski Az mı?
Teorik olarak, “kur artışı varsa yatırımcı kazanç elde eder” formülü geçerli. Ancak bilimsel çalışmalara göre, KKM’lerin de riskleri var. Örneğin, bir yüksek lisans tezinde “Dövizden Dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat” incelenmiş ve piyasadaki asimetrik bilgi, değişken kur riskleri ve enflasyon gibi faktörlerin yatırımcı açısından belirsizlik yarattığı bulunmuş. ([DergiPark][3])
Özetle: Kur düşerse ya da az artarsa, beklenen fark getirisi gelmeyebilir. Bu durumda sadece TL faiz oranı üzerinden kazanç olur — bu da enflasyonun üstünde olmayabilir.
Faiz ve Enflasyon Bağlamı
KKM hesabı sizi kur riskinden koruyabilir ama enflasyon riskinden tam korumaz. Yani, TL cinsinden kazanç elde etseniz bile, o kazancın alım gücü düşmüş olabilir. Bilimsel kaynaklarda bu durum şöyle özetlenmiş: “KKM’nin asıl riski, aşırı düşük faiz ortamını uzatması ve buna bağlı olarak enflasyonun artması… kamu kesiminin döviz pozisyon açığı gibi ekonomik risklerin oluşması”. ([tr.wikipedia.org][4])
Devlet ve Banka Etkisi
Bir çalışmada KKM’nin maliyeti bankacılık sistemi ve kamu bütçesi açısından ele alınmış: “Döviz kuru artışı, mevduat sahibine ödenen faizden yüksek olduğu sürece… KKM, tartışmasız Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na zarar yazdırıyor.” ([tepav.org.tr][5]) Bu da sistemin sürdürülebilirliği ve şeffaflığı açısından bir “zorluk” olduğuna işaret ediyor.
—
Hangi Durumlarda Zarar Edebilirsiniz?
Döviz kuru hiç artmaz ya da çok az artarsa, KKM sisteminde yalnızca TL faiz oranı geçerli olabilir — bu faiz, yüksek enflasyona yenik düşebilir.
Vade öncesinde hesaptan para çekilirse, kur farkı avantajı kaybolabilir. ([Piapiri][6])
Enflasyon oranı yüksekse ve faiz oranı bunun altında kalıyorsa, reel anlamda “kazanç” yerine “alım gücü kaybı” yaşanabilir.
Sistem kapsamında yeni hesap açma ya da yenileme gibi koşullarda değişiklikler olabilir; örneğin uygulama sonlandırılmış olabilir. ([ENUYGUN Finans][7])
—
Bilimsel Veriler Ne Diyor?
Kur korumalı sistemlerin bankacılık literatürüne girdiği ve risk kavramıyla (özellikle döviz kuru ve piyasa riski) bağlantılı olduğu akademik çalışmalarda vurgulanmış. ([DergiPark][3])
Ekonomik analizler, sistemin devlet bütçesi ve para politikası üzerinde yük oluşturabileceğini gösteriyor. ([tepav.org.tr][5])
—
Sonuç ve Size Sorular
Sonuç olarak: KKM hesabında “doğrudan zarar” riski teorik olarak düşük çünkü ana para korunma vaadiyle giriliyor. Ancak “kaybedilen fırsat”, “alım gücü azalması” ve “beklenen kur artışının olmaması” gibi daha sessiz zararlar meydana gelebilir. Bilimsel açıdan bakıldığında, bu tür hesaplarda yatırımcıların sadece kur artışı korumasına değil, faiz oranına, enflasyona, vadenin tamamına ve sistemin düzenlemelerine dikkat etmesi gerekir.
Siz kendi deneyiminizden bahseder misiniz? Örneğin:
KKM hesabı açtınız mı? Vade sonunda kâr mı ettiniz yoksa beklentinizi karşılamadı mı?
Kur değişiminden korunduğunuzu hissettiniz mi? Yoksa başka bir yatırım aracısıyla kıyaslandığında eksik kaldı mı?
Enflasyonun yüksek olduğu bir ortamda bu tarz hesapların tercih edilebilirliği sizce ne kadar?
Yorumlarınızı paylaşarak bu konuda beyin fırtınasına katılabilirsiniz.
[1]: https://bankamemuru.com/konu/kur-korumali-mevduat-hesabi-nedir.847/?utm_source=chatgpt.com “Kur Korumalı Mevduat Hesabı Nedir? – bankamemuru.com”
[2]: https://www.hangikredi.com/yatirim-araclari/mevduat-faiz-oranlari/kur-korumali-mevduat?utm_source=chatgpt.com “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Faizi Hesaplama – Hangikredi.com”
[3]: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3314908?utm_source=chatgpt.com “DÖVİZDEN DÖNÜŞÜMLÜ KUR KORUMALI MEVDUAT HESABI VE MUHASEBELEŞT”
[4]: https://tr.wikipedia.org/wiki/Kur_korumal%C4%B1_mevduat_sistemi?utm_source=chatgpt.com “Kur korumalı mevduat sistemi – Vikipedi”
[5]: https://www.tepav.org.tr/tr/blog/s/7241/Kur%2Bkorumali%2Bmevduatin%2Bmaliyeti?utm_source=chatgpt.com “Kur korumalı mevduatın maliyeti – tepav.org.tr”
[6]: https://www.piapiri.com/blog/yatirim-rehberi/kur-korumali-mevduat-kkm-nedir/?utm_source=chatgpt.com “Kur Korumalı Mevduat (KKM) Nedir? – Piapiri”
[7]: https://www.enuygunfinans.com/finans-rehberi/kur-korumali-mevduat-kkm-nedir-bitti-mi/?utm_source=chatgpt.com “Kur Korumalı Mevduat (KKM) nedir, bitti mi? | ENUYGUN”